Bazı anne ve babalara; okul çağına gelmiş, dikkat ya da okuma/yazma problemi yaşayan çocukları hakkında "Çocuğunuz bebekken emekledi mi?" diye soruyorum. Onlar da bu soruyu neden sorduğumu merak ediyorlar, bazı anne ve babalar ise hafif bir gururla “Emeklemeden direk yürümeye başladı Esra Hanım” diyorlar. Peki, neden emekleme konusunu bu kadar merak ediyorum?
Çünkü okul çocuğunun okuma, yazma veya dikkat sorunları, bebekken emekleme dönemiyle ilişkili olabilir!
Bebeklik dönemindeki gelişim basamaklarının en önemli adımlarından birisi; emeklemek. Büyük insan gözünden bakan bizlere çok kolay gelen emekleme aktivitesi; aslında bizim bugünkü nörolojik ve fiziksel gelişimimizi oluşturan en önemli gelişim adımlarından bir tanesi. Sağ eli ile sol ayağını; sol eli ile de sağ ayağını oynatması bebeğinizin beyninin iki yarı küresini aktif bir şekilde kullanması demek. Bu da korpus callosum’un aktive olması ve iki yarı küre arasında mükemmel bir iletişimin kurulması demektir. Evet, artık çapraz hareketlere merhaba deyin…
Emekleme dönemi bilişsel süreçlerin yanı sıra; hem ince motor hem de kaba motor gelişimini, ayrıca bununla birlikte denge ve vücut duruşunu da desteklediği için insan evriminde de çok önemli bir yere sahip. Emekleme dönemine geçmeden bir süre önce bebeğiniz deneme sürüşlerini yapmış olmalı. Avuçlarını açar, dizlerinin üzerinde durur bir sağa bir sola, bir öne bir arkaya hareket etmeye başlar. Bu sevimli alıştırmaların asıl sebebi dengesini kurmaya çalışması ve esnerken kaslarının uzamasına yarar.
Bebekler emeklerken özellikle sırt, boyun, karın, kalça ve omuz eklemleri ve kasları desteklenir. En önemlisi de bilek, dirsek ve omuz bağlantılı kasların desteklenmesi ilerideki yıllardaki ince motor kas gelişimine ve dolayısı ile yazı yazma becerisinde etkili olacaktır. Özellikle yazı yazarken çok zorlanan ve çabuk yorulan çocuklarda ince motor becerileri güçlendirilirken özellikle omuz ve dirsek bölgesinin de unutulmaması gerektiğini belirtmek isterim.
Hazır söz yazı yazmaktan açılmışken okumayla olan ilişkisine de değinelim. Emeklerken elleri ve yer ile olan göz hizası; eşyalara olan genel uzaklığı el göz koordinasyonunun destekleyici özelliklerinden birisidir. Bu daha sonra oyun oynayacağı süreçlerdeki top atma/tutma süreçlerinin ya da okul dönemindeki defterinden bir şeyler okuma ve tahtadan defterine bir şeyler geçirmesi gerektiği zamanların yardımcısı olacaktır.
Bebeğinizin bu döneminde emeklemeye teşvik etmek için her gün mutlaka yerde vakit geçirin, yuvarlanmasına ve yüzüstü yatmasına olanak verin. Etrafına renkli oyuncaklar ya da sevdiği malzemeleri koyarak onu hareket etmeye teşvik edin. En önemlisi de o güzel gülüşünüz ve motive edici sözlerinizle onun kendine güvenmesini sağlayın.
