Davranışlarımızı ve duygularımızı etkileyen, hayatımızı & ilişkilerimizi güçleştiren, depresyon & kaygı süreçlerini tetikleyen; olumsuz düşünce kalıplarımızı yazdım. Bakalım sizin de ucundan kıyısından hiç etkilendiğiniz durumlar var mı?
 |
| İllustrasyon: Nicolas Monin-Baroille |
Hep Ya Da Hiç Düşüncesi
Her şey ya siyah ya da beyazdır; grilere yer yoktur. Hata yapmadan korkmayı da içinde çokça barındırır, çünkü hata yapan birey beceriksizliğe, başarısızlığa çok daha yakındır.
"Sınavları geçmeyi hiç beceremem."
"Ben hep başarısız bir insanım."
Aşırı Genelleme
En ufak bir olumsuzluğu genel olarak her şeye yansıtma tutumudur. Tek bir örnekten bütünsel bir çıkarıma gitmektir.
"Bu ilişkim de bitti, ömür boyu yalnız bir insan olacağım."
 |
| İllustrasyon: Sara Herranz |
Olumluyu Geçersiz Kılmak
Karamsar ve çaresiz hayat bakışı ile olumlu durumların bile olumsuza çevrilmesidir. Değerinin farkında olmayan kişilerde daha çok görülebilir.
Birisinin saçına iltifat edilir ancak bu kişi saçının güzel olup olmadığından emin değil: "Kesin beni geçiştirmek için saçımı güzel deyip bahane etti."
Akıl Okumak
Başkalarının sizin hakkınızda olumsuz düşüncelere sahip olduğuna, onlara sorma gereği duymadan inanılmasıdır.
Yeni tanışılan bir insan için: "Sanırım benden hoşlanmadı"
Geleceği Olumsuz Okumak
Önümüzdeki hayatı yalnızca kötü olacak şekilde yorumlamaktır.
"Bu aralar beni çok az arıyor, kesin benden ayrılacak."
Duygularla Hareket Etmek
Hislerimizin mantığın önüne geçip düşüncelerimizi kurgulamasıdır.
"İçim sıkılıyor, kesin kötü bir haber gelecek."
-meli, -malı Cümleleri
Zorunluluk ya da olurluk kalıpları ile hareket etmektir. Hayatın değişkenliği ve hareketliliği içerisinde çok kısıtlayıcı ve keskin bir tutumdur.
"İyi bir ebeveyn olmak için çocuğuma en iyi oyuncakları almalıyım."
Kişiselleştirme
Olumsuz ya da kötü bir olayın suçunu hiç bir sebep yokken üstlenmektir. Kişide daha çok suçluluk ve günah keçisi olma sürecini destekler.
"Ekip projesi zamanında teslim edilmedi, ben kötü bir takım arkadaşıyım."
Uzman Psikolog Esra Yatağan
